Na terenie Miasta i Gminy Baranów Sandomierski działa 10 Kół Gospodyń Wiejskich. Poniżej przedstawiamy, krótkie informacje na temat każdego z aktywnie działających stowarzyszeń.
Koło Gospodyń Wiejskich w Baranowie Sandomierskim
Zespół obrzędowy „Lasowiaczki” powstał spontanicznie w 1976 roku. Główną inicjatorką utworzenia zespołu była Maria Kozłowa – wspaniała poetka ludowa, malarka, hafciarka i uznana animatorka życia kulturalnego. Maria Kozłowa, kiedy spostrzegła, że wsie zmieniają swoje oblicze, zaczęła spisywać zwyczaje i pieśni, aby przekazać je przyszłym pokoleniom. Jej pomysł spotkał się z dużym zainteresowaniem społeczności Baranowa Sandomierskiego. W początkowym okresie Pani Kozłowa jako niekwestionowana liderka o dużym autorytecie, kierowała i przygotowywała zespół według własnych pomysłów. Współdziałała z nią Anna Rzeszut (popularna „Babcia Hania”), która przez wiele kolejnych lat była charyzmatyczną liderką zespołu. Duży wpływ – szczególnie na początkową promocję – miała Alina Szymczyk, ówczesna dyrektorka Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w Baranowie Sandomierskim. To dzięki niej „Lasowiaczki” zdobyły znaczny rozgłos w skali makroregionu, oraz uznanie w kręgach znawców kultury ludowej.
W ciągu wieloletniej działalności, zespół przemierzył tysiące kilometrów, odwiedzając wiele regionów Polski. Występował nie tylko przed rodakami, ale również przed zagranicznymi gośćmi, gdzie prezentowane były widowiska zawierające tradycje, zwyczaje i obrzędy całoroczne związane z najważniejszymi świętami liturgicznymi i z dawnym życiem codziennym Lasowiaków (czyli ludzi żyjących w dawnej Puszczy Sandomierskiej). „Lasowiaczki” zdobyły wiele prestiżowych nagród na najważniejszych festiwalach i przeglądach związanych z krzewieniem kultury regionalnej. Niemalże na stałe wpisały się w historię „Sabałowych Bajań” w Bukowinie Tatrzańskiej, gdzie nie tylko brały czynny udział w prawie wszystkich konkurencjach tego przeglądu, ale również „jako czarownice okadzały pasowanych na zbójnika kandydatów”.
Zespół przez długi okres swojej działalności współpracował z wieloma szkołami, przedszkolami, bibliotekami i innymi ośrodkami kultury z naszego regionu, prowadząc między innymi warsztaty sztuki ludowej (propagując tworzenie lasowiackich wzorów, kwiatów z bibuły, wycinanek, palm, pisanek, wieńców dożynkowych czy ozdób choinkowych). Zespół od lat współpracuje również z Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej, Muzeum Historycznym Miasta Tarnobrzega oraz Muzeum Okręgowym w Sandomierzu, co zaowocowało powstaniu obszernej dokumentacji filmowej i fotograficznej wzbogacającej archiwa wspomnianych placówek.
W 2019 roku zespół obrzędowy „Lasowiaczki” powiększył się, dzięki włączeniu do swojego grona członkiń z Koła Gospodyń Wiejskich w Baranowie Sandomierskim.
Na co dzień KGW „Lasowiaczki” zajmuje się rękodziełem. Ich prace obejmują: haft Lasowiacki tworzony za pomocą różnych technik, szycie strojów lasowiackich, szydełkowanie, tworzenie kwiatów z bibuły marszczonej i krepiny, ozdób bożonarodzeniowych i wielkanocnych, wyroby z bibuły prasowanej, wyrób pająków, pisanek-kraszanek, palm wielkanocnych, wieńców dożynkowych, czy wycinanek lasowiackich.
Mocną stroną „Lasowiaczek” są kulinaria – potrawy i pieczywo tradycyjne serwowane między innymi na „Wigilii lasowiackiej”, „Jarmarku Ludzi z Pasją”, w czasie festiwalu „Dziecko w Folklorze” oraz na innych imprezach okazjonalnych. „Lasowiaczki” działające jako zespół obrzędowy i jako Koło Gospodyń Wiejskich są niepowtarzalne i niezastąpione na różnego rodzaju imprezach zarówno stacjonarnych i plenerowych.
Gdzie są LASOWIACZKI tam nikt się nudzi, ani głodny nie chodzi. Przybywojcie do Baranowa Sandomierskiego, a przywitomy wsyćkich calem serceńkiem, a jakby nos ktoś chciał łu siebie gościć to tyż z wesołościo do Wos przyjedziewa.
Koło Gospodyń Wiejskich w Dąbrowicy ,,Dąbrowianki”
email: dabrowiankikgw@gmail.com
Pierwszą wzmianką o istnieniu Koła Gospodyń Wiejskich w Dąbrowicy jest zapis dokonany 1948 r przez Kółko Rolnicze . Pierwszą przewodniczącą była Ślęzak Helena. Na przestrzeni ponad 70 letniej działalności Koła koło w Dąbrowicy zmieniało liczbę swoich członkiń, nazwę oraz zakres i formę swej działalności ale zawsze była to działalność dla innych, jedno zawsze było niezmienne – KGW było sercem i duszą naszej miejscowości. Kobiety wspomagały ludzi w trudnej sytuacji i uczyły wzajemnej pomocy, pielęgnowały polską tradycję i jednocześnie wywierały silny wpływ na rozwój naszej wsi. Uczestnictwo w życiu koła było dla kobiet często jedyną formą udziału w kulturze, dawało możliwość rozwijania siebie i swoich umiejętności oraz przekazywania tradycji i kultury młodszemu pokoleniu . Koło zapewniało dozę rozrywki dla kobiet, które w ciągu całego swojego życia zajmowały się jedynie prowadzeniem domu i gospodarstwa. Pierwsze lata po wojnie to organizacja kursów dla kobiet odczytów i prelekcji. Kursy głównie dotyczyły gospodarstwa domowego. Były to więc kursy: kroju i szycia, gotowania i pieczenia układania kwiatów oraz nowoczesnego prowadzenia gospodarstwa domowego.
Taka działalność koła przyczyniała się do zwiększenia efektywności własnego gospodarstwa. Uczyła panie dbałości o dom i obejście, wyrabiała w nich poczucie estetyki. Kursy cieszyły się ogromnym zainteresowaniem wśród pań i młodych dziewczyn, które uczestnicząc w takich zajęciach były przygotowywane do prowadzenia własnego domu a także rozwijania własnych zainteresowań. Działalność koła nie tylko opierała się na samokształceniu, ale również przekazywaniu zdobytej wiedzy mieszkańcom sołectwa poprzez udział w zajęciach szkolnych i w spotkaniach z mieszkańcami. KGW czynnie uczestniczyło również w życiu religijnym naszej parafii poprzez wykonywanie dekoracji do naszego kościoła Robiono palmy, ozdoby wielkanocne i bożonarodzeniowe wykonane na szydełku. Panie zajmowały się również uprawą ziół uczestnicząc w programie ,,Wieś Pachnąca Ziołami. Efektem tego było zastosowanie ziół przez mieszkanki w lecznictwie oraz ich praktyczne wykorzystanie w kuchni.
Koło Gospodyń Wiejskich jest pewnego rodzaju wizytówką tradycji. Zawsze, kiedy zachodzi potrzeba reprezentowania wsi Dąbrowica na terenie gminy, powiatu czy województwa Panie bardzo chętnie to robią. Wielokrotnie reprezentowały wieś i gminę w konkursach na szczeblu gminnym i powiatowym a także uczestniczyły w dniach Baranowa Sandomierskiego , Fasoli Wrzawskiej , Lasowiackim Festiwalu Pierogów ,Ciastko z rodowodem ,Najpiękniejsza i Największa Palma Wielkanocna. Brały również udział w konkursie Wybory Baby Roku. Wielokrotnie również wyjeżdżały z wieńcami dożynkowymi, pokazami strojenia stołu wielkanocnegoitp . Podczas tych uroczystości koło wystawia najznakomitsze ze swoich potraw, które ze szczególnym namaszczeniem wspólnie przygotowują.
W 1987 roku został utworzony przy kole Teatr pod nazwą ”Teatr w Drodze’. Działalność jego opierała się na promowaniu kultury lasowiackiej . Repertuar jaki wystawiał teatr to nie tylko skecze obrzędy ludowe, ale także utwory literackie. W 2019 roku koło zostało wpisane do Krajowego rejestru Kół Gospodyń Wiejskich. W chwili obecnej koło liczy 36 członkiń. Energia obecnej przewodniczącej Barbary Grott oraz nowych młodych członkiń a także doświadczenie starszych pań sprawiło, że Koło bardzo energicznie działa. Bierze udział w konkursach, gdzie zdobywa wiele pierwszych nagród i wyróżnień np. na najładniejszą palmę wielkanocną. Członkinie uczestniczą w biesiadach, dożynkach, wyjazdach integracyjnych i wycieczkach itp. Kobiety współorganizują także spotkania opłatkowe dla całej społeczności wiejskiej, festyny dla dzieci i młodzieży, dni seniora ,zabawy karnawałowe , andrzejkowe, dożynkowe, spotkania z okazji Święta Kobiet różnego typu biesiady, które uświetniają kulturalnie i kulinarnie.
Współpracują z innymi organizacjami działającymi we wsi- Sołtys wsi ,Rada Sołecka Związek emerytów i rencistów, LZS, Zespół szkolno-przedszkolny w Dąbrowicy. Przeniesienie działalności z Domu Ludowego do nowo wyremontowanej remizy do nowych pomieszczeń pozwoliło spełnić wieloletnie marzenia o nowoczesnym sprzęcie AGD który został zakupiony dzięki środkom pozyskanym z Urzędu Gminy , ARiMR , Lasowiackiej Grupy Działania oraz od innych sponsorów. Zakupiono 6 kompletów strojów ludowych które pozwolą promować sztukę ludową i tradycje naszej wsi i regionu.
Ponadto koło prowadzi działalność na rzecz wszechstronnego rozwoju obszarów wiejskich oraz zadań zawiązanych ze wspieraniem rozwoju przedsiębiorczości na wsi i podejmowania działań na rzecz swojego środowiska.
Koło Gospodyń Wiejskich w Dymitrowie Małym
Facebook: Koło Gospodyń Wiejskich w Dymitrowie Małym
e-mail: kgwdymitrowmaly@wp.pl
Koło Gospodyń Wiejskich w Dymitrowie Małym to młoda organizacja działająca od 18.09.2020r. Powstała dzięki inicjatywie Magdaleny Kosztur- Sołtysa Sołectwa Dymitrów Mały. Stowarzyszenie cieszy się ogromnym zainteresowaniem wśród mieszkańców. Obecnie w swoich szeregach łączy 33 panie w różnym wieku.
W dość krótkiej historii, KGW pozyskało dotację z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, dzięki której zakupiono zastawę stołową, drobny sprzęt kuchenny oraz warnik na wodę. Dzięki temu Panie mogę organizować, różnego typu spotkania w szerszym, gronie, co do tej pory, ze względu na brak odpowiedniego wyposażenia było utrudnione.
Pierwszym konkursem, w którym mogłyśmy się pochwalić swoimi umiejętnościami był konkurs organizowany przez MGOK w Baranowie Sandomierskim na ,,Najpiękniejszą i największą palmę wielkanocną 2021”. Różnego rodzaje kwiaty z bibuły i krepiny zdobiły naszą palmę. W klasyfikacji końcowej KGW w Dymitrowie Mały zdobyło II miejsce.
Koło Gospodyń Wiejskich w Kaczakach
e-mail: KGW.kaczaki@gmail.com
Facebook: Koło Gospodyń Wiejskich w Kaczakach
Koło Gospodyń Wiejskich w Kaczkach zostało założone w grudniu 2018 roku i zarejestrowane w Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Tarnobrzegu. Początkowo było 15 członkiń, a obecnie koło liczy 23 osoby. Przewodniczącą KGW jest Barbara Dul, zastępcą Magdalena Serwan oraz członek koła Magdalena Kolano. Spotkania odbywają się w remizie Ochotniczej Straży Pożarnej w Kaczkach. Bierzemy czynny udział w lokalnych imprezach naszej gminy, np.: Dożynki Gminne, 11 listopad. Spotykamy się przy biesiadnym stole z różnych okazji, takich jak: Dzień Kobiet, wigilia dla samotnych itp. Dania, które serwujemy na takich imprezach przygotowujemy same. W celu kultywowania tradycji naszego regionu uczestniczymy w różnych konkursach takich jak wicie wieńca dożynkowego, robienie palmy wielkanocnej, stroików świątecznych, nauka przyśpiewek, „śpiwki żniwne” czy też „ciastko z rodowodem”. Staramy się zachęcać do pomocy dzieci, które często chętnie próbują robić kwiaty z bibuły i przyglądają się naszej pracy. Dorobek naszej pracy odzwierciedlają liczne dyplomy, wyróżnienia i nagrody. Dzięki dotacji z ARiMR, które co roku otrzymujemy, zakupione zostały stroje ludowe, namiot, stół i krzesła do namiotu. Również z tych pieniędzy staramy się skompletować naczynia, aby stworzyć działalność wypożyczania naczyń. Pomagamy osobom potrzebującym. Dołożyłyśmy swoje „5 groszy” do paczek na Boże Narodzenie dla osób samotnych z naszej wsi, które organizował sołtys Stanisław Bzorek wraz z radą sołecką. Gościliśmy w naszej parafii pielgrzymów „Rajdu Papieskiego” Sandomierz – Baranów, których częstowaliśmy ciastami i kompotem. Pielgrzymowało około 700 osób, w tym Biskup Sandomierski. Wykonywaliśmy challeng dla chorego parafianina, a datki jakie zebraliśmy, zostały przekazane na jego rehabilitację. Aktywnie korzystamy z kursów szkoleniowych przeznaczonych dla Kół Gospodyń Wiejskich. Staramy się prężnie rozwijać i kultywować stare tradycje.
Koło Gospodyń Wiejskich w Skopaniu
Koło Gospodyń Wiejskich w Skopaniu działa od kilkunastu lat, a od grudnia 2018 r. jest zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Kół Gospodyń Wiejskich i liczy obecnie 35 członków. Są to mieszkańcy naszej wioski. Siedziba koła mieści się przy ul. Floriana 1 w Domu Ludowym w Skopaniu. W swoich działaniach KGW skupia się na integracji mieszkańców, w związku z tym corocznie organizuje Piknik Rodzinny i Dzień Seniora, czy Dzień Rodziny. Członkowie naszego koła włączają się także w akcje charytatywne, prowadzone w naszej okolicy. Cele naszego koła to wykonywanie zadań związanych ze wspieraniem rozwoju przedsiębiorczości na wsi i podejmowaniem działań na rzecz środowisk wiejskich.
Nasza organizacja dzięki dofinansowaniu ze środków Unii Europejskiej zrealizowała zadanie pt. „Pracownia kulinarna produktu lokalnego w Skopaniu” mające na celu zachowanie dziedzictwa lokalnego – w tym wyposażenie mające na celu szerzenie lokalnej kultury i dziedzictwa lokalnego.
W ramach tego zadania zakupiono zmywarkę z funkcją wyparzania wraz z podstawą i zmiękczaczem wody, a także płytę grillową do kuchni Koła Gospodyń Wiejskich. Zakup tych urządzeń pozwoli przede wszystkim na rozwijanie umiejętności kulinarnych członków naszego koła i przyczyni się do lepszej organizacji pracy oraz zachowania wymogów sanitarnych. Wartość dofinansowania wyniosła 7 200 zł.
Zadanie zrealizowane zostało na podstawie umowy podpisanej w dniu 11 stycznia 2021 r. z Lasowiacką Grupą Działania o powierzenie grantu w ramach poddziałania 19.2 „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020 w ramach projektu grantowego pn. „Zakup wyposażenia do miejsc wspierających dziedzictwo kulinarne obszaru Lasowiackiej Grupy Działania”.
Koło korzysta też z dofinansowania Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, środki uzyskane w ten sposób zostały wykorzystane na doposażenie naszej kuchni.
Ponadto członkowie KGW w Skopaniu rokrocznie biorą udział w Dożynkach Gminnych, z tej okazji powstaje dożynkowy wieniec, tworzony przez utalentowane artystycznie członkinie koła, którym później obdarowywany jest wyróżniony gość podczas tej barwnej uroczystości. Stowarzyszone w naszej organizacji panie przygotowują również palmy wielkanocne, które biorą udział w konkursie na najdłuższą i najpiękniejszą palmę rozstrzyganym w Niedzielę Palmową. Uczestniczki KGW w Skopaniu wykorzystują swoje artystyczne zdolności, tworząc oryginalne rękodzieło.
Aby zdobywać nowe umiejętności, działaczki naszego koła wzięły udział w cyklu spotkań warsztatowych pt. „Podnoszenie wiedzy z zakresu ekonomii społecznej”. Warsztaty odbywały się w ramach projektu pn. „ ROWES – wsparcie rozwoju sektora ekonomii społecznej w subregionie II” współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego realizowanego przez Rzeszowską Agencję Rozwoju Regionalnego S.A.
W ramach tego samego projektu realizowanego przez RARR koło korzysta też ze świadczenia usług inkubacyjnych, takich jak: doradztwo kluczowe, doradztwo osobowe, doradztwo księgowo – podatkowe, doradztwo marketingowe, wsparcie grafika komputerowego, wsparcie programisty.
Koło Gospodyń Wiejskich w Ślęzakach
e-mail: kgwslezaki@gmail.com
Koło Gospodyń Wiejskich w Ślęzakach działa od 1956 roku. Pierwszą przewodniczącą Koła była jego założycielka, pani Zofia Trela. Były to w tamtych czasach grupy nieformalne, które działały przy SKR-ach (Spółdzielnia Kółek Rolniczych). W pierwszym okresie Koło nie miało siedziby i działało w prywatnym domu. W 1980 roku przyznano dla Koła lokal w Domu Ludowym w Ślęzakach. Pozwoliło to na profesjonalne prowadzenie wypożyczalni naczyń i sprzętu gospodarstwa domowego. Natomiast w 2018 roku zaistniała możliwość zarejestrowania KGW przez ARiMR, z czego skorzystało Koło i 17 grudnia 2018 roku dokonało oficjalnej rejestracji.
Koło Gospodyń Wiejskich w Ślęzakach liczy 34 członkiń. W ramach działalności podejmuje liczne inicjatywy. Odbywają się regularne spotkania z okazji, np. „Dnia kobiet”, „Jajko Wielkanocne”, „Wianki Świętojańskie”, „Andrzejki”. KGW bierze udział w różnych konkursach, tj. „Palma wielkanocna”, „Ciastko z rodowodem”, „Wieńce dożynkowe”. Wspólnie z Radą Sołecką organizuje wigilię dla samotnych. Ponadto panie uczestniczyły w Festiwalu pierogowym w Stalowej Woli w 2019 roku. Współpracują z Zespołem Szkolno – Przedszkolnym w Ślęzakach i organizują imprezy dla dzieci, np. piknik na pożegnanie lata. W 2016r. wzięli udział w projekcie „Działaj lokalnie” wspólnie z Gminą Baranów Sandomierski, kolejno w koncercie charytatywnym dla Pana Mariusza Bajdy. W 2020 roku, jako KGW uczestniczyli w projekcie wykonania wieńców nagrobnych, a dochód z ich sprzedaży został przekazany na rzecz Pana Mariusza Bajdy,
Warto wspomnieć że stowarzyszenie posiada Kronikę, aby przekazać pamięć o naszej działalności dla przyszłych pokoleń.
Obecnie KGW zamierza utworzyć Spółdzielnię Socjalną wspólnie z Gminą Baranów Sandomierski. Spółdzielnia będzie prowadzić działalność gastronomiczną
– gotowanie na miejscu i na wynos oraz catering. W planach są również warsztaty kulinarne z nauką przygotowywania potraw tradycyjnych i współczesnych dla dzieci i dorosłych.
Koło Gospodyń Wiejskich w Ślęzakach jest prężną organizacją, która jednoczy i integruje mieszkańców.
