Nielegalna eksploatacja kopalin w ostatnich latach stała się przedmiotem wielu postępowań, które w większości kończyły się ustalaniem opłaty podwyższonej, stanowiącej zgodnie z prawem aż czterdziestokrotność opłaty eksploatacyjnej. Zgodnie z art. 4 ust 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. Prawo geologiczne i górnicze, możliwe jest wydobywanie bez koncesji piasków i żwirów, przeznaczonych dla zaspokojenia potrzeb własnych osoby fizycznej z nieruchomości stanowiących przedmiot jej prawa własności (użytkowanie wieczyste), jeżeli jednocześnie wydobycie będzie wykonywane bez użycia środków strzałowych, nie przekroczy 10m3 w roku kalendarzowym i nie naruszy przeznaczenia nieruchomości. Warto wspomnieć, że warunkiem legalności takiej działalności jest jej zgłoszenie z 7-dniowym wyprzedzeniem na piśmie do Okręgowego Urzędu Górniczego w Kielcach. Każda inna działalność wydobywcza wymaga uzyskania koncesji starosty, marszałka lub ministra właściwego do spraw środowiska.