Baranów Sandomierski – Miasto Baranów Sandomierski według Jana Długosza, istniało już w XII wieku. W 1354 roku osada otrzymała prawa miejskie. Baranów należał do Baranowskich, Kurozwęckich herbu „Poraj”, wielkopolskich Górków, a od 1569 roku do Rafała Leszczyńskiego. Rafał i Andrzej Leszczyńscy wznoszą majestatyczną rezydencję, oraz kościół pw. Ścięcia Św. Jana Chrzciciela. Baranów słynął z handlu zbożem, wyrobu sukna i jako ośrodek kalwinizmu. Po Leszczyńskich od 1677 roku Baranowem władali Wiśniowieccy, Lubomirscy, Sanguszkowie, Izabella Małachowska, Józef Potocki, Krasiccy i Dolańscy.
W czasie II wojny światowej Baranów Sandomierski położony przy historycznej przeprawie przez Wisłę stanowił centrum przyczółka baranowskiego, tak dla wycofujących się w 1939 roku wojsk Armii „Kraków”, jak i dla oddziałów Armii Radzieckiej w 1944 roku.
Zamek zwany „Małym Wawelem” jedna z najpiękniejszych rezydencji manierystycznych w Polsce. Formę tę zamek uzyskał w latach 1591—1606 autorem projektu rozbudowy dotychczasowej rezydencji Andrzeja Leszczyńskiego, wojewody poznańskiego, był Santi Gucci kierownik królewskich warsztatów kamieniarskich w Pińczowie.
Zamek wzniesiony w typie „ palazzo in forteca” stanowi czworobok ujętych narożnymi basztami skrzydeł otaczających prostokątny arkadowy dziedziniec. Dwie kondygnacje kolumnowych arkad wspartych na ozdobionych maszkaronami cokołach i dwubiegowa reprezentacyjna klatka schodowa z dziedzińca należą do najznakomitszych dzieł Santi Gucciego.
Na zlecenie Lubomirskich, Tylman z Gameren dobudowuje od strony zachodniej dodatkowy trakt zwany galerią tylmanowską. Wnętrze zdobią m.in. sztukaterie –dzieło Jana Baptysty Falconiego, liczne polichromie, obrazy i dzieła rzemiosła artystycznego. Po zniszczeniach II wojny światowej i kilkunastu lat powojennych poddano zamek w latach 60 tych XX wieku gruntownej restauracji.
Kościół parafialny pw. Ścięcia Św. Jana Chrzciciela wzniesiony w 1607 roku, późnorenesansowy, przekształcony na zbiór kalwiński (na krótko) przez Leszczyńskich, którzy także założyli w Baranowie drukarnię. W kościele zachowały się : późnorenesansowa chrzcielnica i dwa portale, barokowe ołtarze i XVIII wieczna kopia obrazu Rafaela –Święta Rodzina.
