Rolnicy i leśnicy, z uwagi na miejsce i charakter swojej pracy narażeni są na choroby odkleszczowe.
Najskuteczniejszym sposobem zapobiegania zachorowaniu jest niedopuszczanie do pogryzienia przez tego pajęczaka. Dlatego tak ważne jest przestrzeganie zasad, które to ryzyko minimalizują:
– szczelne okrywanie ciała (koszula z długim rękawem zasłaniająca dekolt, spodnie z długimi nogawkami, długie skarpety, kryte buty, nakrycie głowy) szczególnie podczas wykonywania prac na użytkach zielonych oraz w lesie;
– stosowanie ubrań w jasnym kolorze, gdyż łatwiej jest dostrzec na nich kleszcze;
– niesiadanie bezpośrednio na trawie, pniu itp.;
– chodzenie po przetartych szlakach, unikanie wysokich traw i zarośli;
– wzmożona ostrożność w okresach szczególnej aktywności kleszczy, tj. między majem a listopadem;
– stosowanie środków odstraszających kleszcze, tzw. repelentów;
– dokładne sprawdzenie całego ciała tuż po powrocie do domu w miejscach, gdzie skóra jest cieńsza – skóra głowy, skóra za uszami, pachwiny.
Jak postępować w przypadku jeśli doszło już do ukąszenia?
– wysterylizować spiczastą pęsetę bądź kartę do usuwania kleszczy;
– uchwycić pajęczaka jak najbliżej powierzchni skóry;
– delikatnie, ale stanowczo pociągnąć przeciwnie do kierunku wkłucia i wyciągać, aż widoczna będzie jego głowa;
– po wyjęciu kleszcza umieścić go na kartce i sprawdzić, czy został usunięty w całości;
– miejsce po usunięciu kleszcza przemyć środkiem odkażającym;
– po usunięciu kleszcza dokładnie umyć ręce, najlepiej mydłem antybakteryjnym.
Jeżeli kleszcz nie został usunięty w całości lub po jego usunięciu występują jakiekolwiek niepokojące objawy wówczas należy skonsultować się z lekarzem. Ważne jest aby obserwować swój organizm, ponieważ początkowe objawy boreliozy często mylone
są z objawami stanów grypowych tj.: stanem podgorączkowym, bólami mięśniowo – stawowymi, nudnościami, bólami głowy, czy ogólnym osłabieniem.
Borelioza to groźna choroba zakaźna atakująca wiele narządów. Kleszcze, w których układzie pokarmowym bytują krętki wywołujące boreliozę przenoszą je na człowieka i zwierzęta. Istnieje podejrzenie, że krętki boreliozy mogą być przenoszone przez gryzące muchy, komary i pchły. Krótko po zakażeniu atakują układ nerwowy, przez co wpływają na zachowanie osoby zakażonej. Borelioza bywa też mylona z wieloma innymi chorobami tj.: choroby psychiczne, nerwica, reumatoidalne zapalenie stawów, wady serca, stwardnienie rozsiane
czy choroba Alzheimera.
Podejrzenie choroby zawodowej zgłasza się państwowemu inspektorowi sanitarnemu
i inspektorowi pracy, których właściwość ustala się według miejsca, w którym praca była wykonywana.
Zgłoszenia może dokonać:
– lekarz,
– lekarz dentysta, który podczas wykonywania zawodu powziął takie podejrzenie u pacjenta,
– ubezpieczony, który podejrzewa, że występujące u niego objawy mogą wskazywać na taką chorobę.
Państwowy powiatowy inspektor sanitarny po otrzymaniu zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej wszczyna postępowanie, a następnie kieruje rolnika do jednostki orzeczniczej na badania w celu wydania orzeczenia o rozpoznaniu choroby zawodowej albo
o braku podstaw do jej rozpoznania.
Po zebraniu materiału dowodowego oraz na podstawie orzeczenia lekarskiego o rozpoznaniu choroby zawodowej i ocenie narażenia zawodowego rolnika, państwowy powiatowy inspektor sanitarny wydaje decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej albo decyzję
o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej. Od decyzji wydanej przez państwowego powiatowego inspektora sanitarnego przysługuje odwołanie do państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego, a od decyzji państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego – skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.
Rolnik ubezpieczony w KRUS, w przypadku stwierdzenia choroby zawodowej ma prawo ubiegać się o:
– jednorazowe odszkodowanie w tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;
– rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym.
Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w ciągu ostatnich lat odnotowuje wzrost liczby zgłaszanych zachorowań na boreliozę. Przyczyniają się do tego zmiany klimatyczne zwiększające aktywność kleszczy, świadomość rolników istnienia tej choroby i możliwości jej zgłaszania, a także coraz nowsze metody rozpoznawania chorób odkleszczowych przez lekarzy POZ. Kasa prowadzi działania prewencyjne na rzecz zmniejszenia liczby zachorowań na choroby zakaźne odkleszczowe. W ramach kampanii prewencyjnej pod hasłem „Rolniku nie daj się kleszczom!” upowszechnia sposoby ograniczenia ryzyka ukąszenia przez kleszcze oraz zasady postępowania, gdy do niego dojdzie.
Źródło: www.krus.gov.pl
Elżbieta Trawińska
Kierownik Placówki Terenowej KRUS w Tarnobrzegu