Wiosną przyroda budzi się do życia, a wraz z nią wzrasta aktywność kleszczy, która trwa aż do listopada. Środowisko w którym bytują te pajęczaki to lasy liściaste, łąki, pastwiska, parki, a nawet miejskie trawniki.
Rolnicy i leśnicy, z uwagi na miejsce i charakter swojej pracy narażeni są na choroby odkleszczowe. Najskuteczniejszym sposobem zapobiegania zachorowaniu jest niedopuszczanie do pogryzienia przez tego pajęczaka. Dlatego tak ważne jest przestrzeganie zasad, które to ryzyko minimalizują:
– szczelne okrywanie ciała (koszula z długim rękawem zasłaniająca dekolt, spodnie z długimi nogawkami, długie skarpety, kryte buty, nakrycie głowy) szczególnie podczas wykonywania prac na użytkach zielonych oraz w lesie;
– stosowanie ubrań w jasnym kolorze, gdyż łatwiej jest dostrzec na nich kleszcze;
– niesiadanie bezpośrednio na trawie, pniu itp.;
– chodzenie po przetartych szlakach, unikanie wysokich traw i zarośli;
– wzmożona ostrożność w okresach szczególnej aktywności kleszczy, tj. między majem a listopadem;
– stosowanie środków odstraszających kleszcze, tzw. repelentów;
– dokładne sprawdzenie całego ciała tuż po powrocie do domu w miejscach, gdzie skóra jest cieńsza – skóra głowy, skóra za uszami, pachwiny.
Jak postępować w przypadku jeśli doszło już do ukąszenia?
– wysterylizować spiczastą pęsetę bądź kartę do usuwania kleszczy;
– uchwycić pajęczaka jak najbliżej powierzchni skóry;
– delikatnie, ale stanowczo pociągnąć przeciwnie do kierunku wkłucia i wyciągać, aż widoczna będzie jego głowa;
– po wyjęciu kleszcza umieścić go na kartce i sprawdzić, czy został usunięty w całości;
– miejsce po usunięciu kleszcza przemyć środkiem odkażającym;
– po usunięciu kleszcza dokładnie umyć ręce, najlepiej mydłem antybakteryjnym.
Jeżeli kleszcz nie został usunięty w całości lub po jego usunięciu występują jakiekolwiek niepokojące objawy wówczas należy skonsultować się z lekarzem. Ważne jest aby obserwować swój organizm, ponieważ początkowe objawy boreliozy często mylone są z objawami stanów grypowych tj.: stanem podgorączkowym, bólami mięśniowo – stawowymi, nudnościami, bólami głowy, czy ogólnym osłabieniem.
Borelioza to groźna choroba zakaźna atakująca wiele narządów. Kleszcze, w których układzie pokarmowym bytują krętki wywołujące boreliozę przenoszą je na człowieka i zwierzęta. Istnieje podejrzenie, że krętki boreliozy mogą być przenoszone przez gryzące muchy, komary i pchły. Krótko po zakażeniu atakują układ nerwowy, przez co wpływają na zachowanie osoby zakażonej. Borelioza bywa też mylona z wieloma innymi chorobami tj.: choroby psychiczne, nerwica, reumatoidalne zapalenie stawów, wady serca, stwardnienie rozsiane
czy choroba Alzheimera.
Podejrzenie choroby zawodowej zgłasza się państwowemu inspektorowi sanitarnemu i inspektorowi pracy, których właściwość ustala się według miejsca, w którym praca była wykonywana.
Zgłoszenia może dokonać:
– lekarz,
– lekarz dentysta, który podczas wykonywania zawodu powziął takie podejrzenie u pacjenta,
– ubezpieczony, który podejrzewa, że występujące u niego objawy mogą wskazywać na taką chorobę.
Państwowy powiatowy inspektor sanitarny po otrzymaniu zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej wszczyna postępowanie, a następnie kieruje rolnika do jednostki orzeczniczej na badania w celu wydania orzeczenia o rozpoznaniu choroby zawodowej albo
o braku podstaw do jej rozpoznania.
Po zebraniu materiału dowodowego oraz na podstawie orzeczenia lekarskiego o rozpoznaniu choroby zawodowej i ocenie narażenia zawodowego rolnika, państwowy powiatowy inspektor sanitarny wydaje decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej albo decyzję
o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej. Od decyzji wydanej przez państwowego powiatowego inspektora sanitarnego przysługuje odwołanie do państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego, a od decyzji państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego – skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.
Rolnik ubezpieczony w KRUS, w przypadku stwierdzenia choroby zawodowej ma prawo ubiegać się o:
– jednorazowe odszkodowanie w tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;
– rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym.
Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w ciągu ostatnich lat odnotowuje wzrost liczby zgłaszanych zachorowań na boreliozę. Przyczyniają się do tego zmiany klimatyczne zwiększające aktywność kleszczy, świadomość rolników istnienia tej choroby i możliwości jej zgłaszania, a także coraz nowsze metody rozpoznawania chorób odkleszczowych przez lekarzy POZ. Kasa prowadzi działania prewencyjne na rzecz zmniejszenia liczby zachorowań na choroby zakaźne odkleszczowe. W ramach kampanii prewencyjnej pod hasłem „Rolniku nie daj się kleszczom!” upowszechnia sposoby ograniczenia ryzyka ukąszenia przez kleszcze oraz zasady postępowania, gdy do niego dojdzie.
Elżbieta Trawińska
www.krus.gov.pl Kierownik Placówki Terenowej
KRUS w Tarnobrzegu
źródło: www.krus.gov.pl